Tái hòa nhập cộng đồng là một trong những chính sách nhân đạo của Đảng, Nhà nước dành cho những người chấp hành xong hình phạt tù. Thực hiện chủ trương này, huyện Như Xuân đã có nhiều giải pháp và mô hình hay, sáng tạo trong công tác quản lý, giáo dục và giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng, giúp họ xóa bỏ mặc cảm, tự ti, sớm trở thành người có ích cho gia đình và xã hội…
Như Xuân là huyện miền núi phía Tây của tỉnh Thanh Hoá. Toàn huyện có khoảng 108 người chấp hành xong án phạt tù, trong đó, phần lớn họ sau khi chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương đều làm ăn lương thiện, trở thành công dân có ích cho gia đình và xã hội.
Nhận thức rõ về vị trí, vai trò và ý nghĩa của công tác tái hoà nhập cộng đồng, những năm qua, Công an huyện Như Xuân đã tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và Ban Chỉ đạo 138 huyện tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai đồng bộ, có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Bộ Công an về công tác quản lý, giáo dục, giúp đỡ người có quá khứ lầm lỗi. Trong đó, mô hình “Doanh nghiệp với công tác tái hòa nhập cộng đồng” do Công an huyện tham mưu, phối hợp triển khai xây dựng là một trong những cách làm hay, đã tạo công ăn việc làm cho nhiều người lầm lỗi, giúp họ ổn định cuộc sống và hòa nhập cộng đồng.
Mô hình có 13 thành viên tham gia, đều là các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động cao, sẵn sàng tiếp nhận, đào tạo, hướng dẫn ngành nghề cho những người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương. Được biết, toàn huyện hiện có gần 25% người chưa được xóa án tích gặp rất nhiều khó khăn trong hòa nhập cộng đồng, không có việc làm ổn định và thiếu vốn sản xuất. Mô hình "Doanh nghiệp với công tác tái hòa nhập cộng đồng" là một trong những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và lực lượng chức năng huyện Như Xuân nhằm giải quyết các vấn đề trở ngại của người chấp hành xong án phạt tù, từ đó kéo giảm tỷ lệ tái phạm tội trên địa bàn.
Ông Lê Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Như Xuân cho biết: Ban chỉ đạo 138 huyện đã chỉ đạo các doanh nghiệp có điều kiện về tuyển dụng lao động cần tạo điều kiện để những người tái hòa nhập cộng đồng vào làm ăn, tiếp cận với công việc, nâng cao thu nhập, để họ ổn định cuộc sống, xóa bỏ mặc cảm, cùng với gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương.
Sau hơn 2 năm thi hành án phạt tù về tội cố ý gây thương tích, anh Lương Văn Thượng, sinh năm 1975 ở xã Xuân Bình, huyện Như Xuân được trở về với gia đình. Cũng như những người lầm lỗi khác, rào cản lớn nhất trong hành trình tái hòa nhập cộng đồng của anh Thượng đó là không có việc làm ổn định. Giữa lúc không biết làm gì để kiếm kế sinh nhai thì anh Thượng được Công an huyện Như Xuân giới thiệu và bảo lãnh vào làm công nhân tại xưởng sản xuất, chế biến dăm gỗ xuất khẩu của Công ty Nhật Dương. Bằng sự chịu khó và tích cực lao động sản xuất, đến nay anh đã có mức lương ổn định với thu nhập 15 triệu đồng/tháng.
Cũng như anh Lương Văn Thượng, anh Võ Văn Sơn, ở xã Bãi Trành trở về địa phương sau khi chấp hành xong án phạt tù vì tội “Trộm cắp tài sản”. Ngày trở về, người đàn ông này vẫn đau đáu trong lòng những mặc cảm, tự ti về thân phận của một người có quá khứ lỗi lầm. Thế rồi nghị lực hoàn lương của anh đã được tiếp thêm sức mạnh khi anh được Công an và Ngân hàng Chính sách xã hội huyện xét duyệt cho vay 90 triệu đồng từ nguồn vốn tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù theo Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ. Từ nguồn vốn này, anh Sơn đã đầu tư xây dựng thêm chuồng trại, mở rộng chăn nuôi, ổn định cuộc sống.
Với cách làm và hiệu quả bước đầu mang lại, mô hình “Doanh nghiệp với công tác tái hòa nhập cộng đồng” ở Như Xuân đã góp phần quan trọng xóa bỏ được sự kỳ thị, xa lánh của xã hội đối với người lầm lỗi, tạo cho họ một điểm tựa trong cuộc sống, giúp họ vững tin hơn trên con đường hoàn lương. Không chỉ tạo công ăn việc làm cho những người lầm lỗi, từ năm 2023 đến nay, thực hiện Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù, Ngân hàng Chính sách xã hội Như Xuân đã giải ngân cho 13 trường hợp, với tổng số tiền đã giải ngân hơn 1 tỷ đồng.
Thượng tá Tống Xuân Kỉnh, Phó Trưởng Công an huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hoá cho biết: " Do làm tốt công tác tái hòa nhập cộng đồng nên trong những năm qua tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật trên địa bàn huyện như Xuân được bảo đảm ổn định, tỷ lệ người tái phạm tội giảm rõ rệt. Thời gian tới, Công an huyện sẽ phối hợp với Hội Doanh nghiệp huyện Như xuân để tiếp tục tạo nguồn việc làm thu nhập ổn định cho những đối tượng tái hòa nhập cộng đồng. Phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội huyện để thẩm định hồ sơ vay vốn đối với người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, từ đó, để họ tiếp cận được đúng nguồn vốn phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn".
Không còn phải đối mặt với sự xa lánh, kỳ thị của những người xung quanh, không còn bế tắc trong hành trình kiếm tìm kế sinh nhai, giờ đây, những người lầm lỗi trên địa bàn huyện Như Xuân đã được xã hội và cộng đồng quan tâm tạo điều kiện chăm lo sản xuất, xây dựng cuộc sống mới. Đó chính là phép màu của lòng nhân ái, sự bao dung và chính sách nhân đạo mang đậm tính nhân văn của Đảng, Nhà nước ta đối với những người một thời lầm lỗi./.