Sự kiện số 62: Công tác giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện phức tạp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
Thực hiện chủ trương của Thường trực Tỉnh ủy Thanh Hóa đã có nhiều doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn tỉnh với nhiều khu công nghiệp, nhiều dự án lớn, trọng điểm được triển khai như: Khu công nghiệp Nghi Sơn mà điểm sáng là Dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn, các dự án của Tập đoàn FLC, Sun Group, Flamingo.... Các dự án đó đã tạo ra diện mạo mới đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh ta. Đi cùng với quá trình xây dựng các dự án công tác giải phóng mặt bằng, liên quan đến nhiều chính sách và quyền lợi của người dân, vì thế đã xảy ra nhiều vụ việc khiếu kiện đông người, phức tạp, có nguy cơ hình thành “điểm nóng”.
Để ổn định tình hình, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ban hành, triển khai thực hiện trên 60 quy trình, phương án, kế hoạch, trọng tâm là: Kế hoạch số 54/KH-CAT-PV11 về “Phòng ngừa, tham mưu giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện phức tạp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” (năm 2016); Quyết định 1603/QĐ-CAT-PV01 về Quy trình ‘Công tác Công an giải quyết khiếu kiện đông người, tuần hành trái pháp luật, phá rối an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” (năm 2018); tham mưu Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa ban hành Đề án “Phòng ngừa, tham mưu giải quyết khiếu kiện phức tạp trong nhân dân phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2024 - 2030” (năm 2024)… Chủ động nắm, xác định rõ nguyên nhân chính xảy ra khiếu kiện; có đối sách với số đối tượng cầm đầu, cốt cán có hoạt động phức tạp… tham mưu cho Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo các ngành, chính quyền các cấp giải quyết hiệu quả trên 300 vụ tranh chấp, khiếu kiện phức tạp, chủ yếu liên quan đến tố cáo cán bộ tham nhũng, đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng, ô nhiễm môi trường... điển hình như:
1. Giải quyết khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài liên quan chuyển đổi mô hình quản lý chợ trên địa bàn thị xã Bỉm Sơn
Từ ngày 27/01/2012, các tiểu thương, người nhà chợ Bỉm Sơn đã nhiều lần tập trung đông người kéo đến trụ sở Thị ủy, Ủy ban nhân dân thị xã gây áp lực, ngăn cản không cho nhà thầu thi công Dự án chợ Bỉm Sơn. Đỉnh điểm, tháng 5/2012, hàng trăm tiểu thương kéo đến trụ sở Ủy ban nhân dân tỉnh đưa đơn, yêu cầu lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh đối thoại gây mất an ninh, trật tự. Tuy đã được các cấp, ngành tổ chức đối thoại, tuyên truyền vận động nhưng số tiểu thương đã khóa cổng chợ, treo băng rôn, khẩu hiệu, cắt cử người canh gác ngăn cản thi công; đồng thời họp bàn, thu tiền làm kinh phí in áo, cờ, băng rôn, khẩu hiệu kéo ra Trung ương khiếu kiện.
Trước tình hình trên, lãnh đạo Công an tỉnh đã chủ đạo Công an thị xã Bỉm Sơn nắm tình hình, tâm tư nguyện vọng của quần chúng nhân dân. Áp đụng đồng bộ các biện pháp công tác, đánh giá phân loại các đối tượng, tiến hành rà soát lại các thủ tục pháp lý trong quá trình thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý chợ Bỉm Sơn để tham mưu giải quyết ổn định tình hình; tiến hành thu thập tài liệu, hoạt động vi phạm pháp luật của các đối tượng để điều tra xử lý theo quy định. Tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh trực tiếp đối thoại với các tiểu thương chợ Bỉm Sơn; chỉ đạo Ủy ban nhân dân thị xã Bỉm Sơn thực hiện lại các quy trình các bước chuyển đổi mô hình quản lý chợ theo đúng quy định pháp luật; tăng cường công tác củng cố, chấn chỉnh lại hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở giải quyết ổn định an ninh, trật tự trên địa bàn.
Ngày 16/8/2012, Cơ quan An ninh điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với 04 đối tượng về tội gây rối trật tự công cộng. Công an thị xã Bỉm Sơn đã khởi tố vụ án về tội nhắn tin làm nhục người khác và ra quyết định bắt tạm giam 01 đối tượng. Tham mưu làm quy trình cho Viện trưởng Viện kiểm sát thị xã Bỉm Sơn về hưu trước tuổi.
2. Giải quyết khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài liên quan đến hiện tượng ngao chết trên địa bàn xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc
Cuối tháng 12/2016, tại khu vực nuôi ngao của các xã Đa Lộc, Minh Lộc, Hải Lộc (huyện Hậu Lộc); xã Hoằng Trường (huyện Hoằng Hóa) xảy ra hiện tượng ngao chết hàng loạt, tổng thiệt hại ước tính hàng trăm tỉ đồng, chưa rõ nguyên nhân. Đến 4h30’ ngày 31/12/2016, một số hộ dân nuôi ngao xã Hải Lộc phát hiện vợ chồng ông Hoàng Văn Thành, trú tại thôn Thành Lập, xã Ngư Lộc đang có hành vi xả thải ra biển thuộc khu vực nuôi trồng thủy sản của người dân xã Hải Lộc; các hộ dân xã Hải Lộc bắt quả tang, thu giữ 14 thùng nhựa màu xanh chứa hơn 400 lít chất thải màu vàng đưa về Ủy ban nhân dân xã Hải Lộc. Lời khai bạn đầu, vợ chồng Thành, Huệ cho biết được doanh nghiệp Hoàng Thắng (có trụ sở tại xã Ngư Lộc) thuê mang đi đổ. Sau khi xảy ra vụ việc, các đối tượng chủ mưu, cầm đầu đã kích động các hộ nuôi ngao bị thiệt hại kéo lên trụ sở các cơ quan cấp tỉnh và ra Trung ương gửi đơn kêu cứu.
Để ổn định tình hình, lãnh đạo Công an tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ phối hợp với Công an huyện Hậu Lộc nắm tình hình, nắm nguyện vọng của bà con; tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân tuân thủ quy định của pháp luật, không tụ tập đông người, khiếu kiện vượt cấp gây phức tạp về an ninh, trật tự; đi sâu nắm âm mưu, ý đồ, hoạt động, phân hóa số chủ mưu, cầm đầu, số tích cực để có đối sách xử lý; đồng thời thu thập tài liệu hoạt động vi phạm của các đối tượng phục vụ công tác đấu tranh, xử lý. Tham mưu Thường trực Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân xã Hải Lộc tiến hành khảo sát, đánh giá mức độ ngao chết của từng hộ để có chính sách hỗ trợ người dân theo quy định.
3. Giải quyết điểm nóng trên địa bàn xã Hải Hà liên quan phản đối dự án xây dựng nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 2; Dự án cảng Container Long Sơn
Từ ngày 17 đến ngày 20/6/2018, lợi dụng những bức xúc của người dân trong triển khai dự án Cảng container Long Sơn và dự án BOT Nhiệt điện Nghi Sơn 2, các đối tượng cầm đầu tích cực đã có các hoạt động kích động, lôi kéo, tổ chức đông người tuần hành trái pháp luật dọc đường 513 để gây sức ép và đưa ra các yêu sách. Đặc biệt, vụ việc diễn ra trong bối cảnh các thế lực thù địch, đối tượng phản động lợi dụng việc phản đối Quốc hội thông qua 02 dự luật để tuyên truyền, kích động người dân tập trung đông người biểu tình, phá rối an ninh, trật tự.
Trước tình hình trên, lãnh đạo Công an tỉnh quyết định thành lập tổ công tác phối hợp với Công an huyện Tĩnh Gia trực tiếp thực hiện 3 cùng với dân tại địa bàn xã Hải Hà để nắm tình hình, tuyên truyền vận động, kiềm chế, ngăn chặn các hoạt động kích động người dân tập trung đông người gây mất an ninh trật tự. Áp dụng các biện pháp công tác, xác định được 21 đối tượng cầm đầu tích cực, kích động người dân tập trung đông người khiếu kiện, ép người khác tham gia hoạt động khiếu kiện; tác động 02 đối tượng tích cực từ bỏ hoạt động; điều chuyển 02 đối tượng tích cực ra khỏi địa bàn không còn điều kiện hoạt động; giám sát di biến động của 21 đối tượng tích cực, kiềm chế hoạt động của các đối tượng.
Sau khi xác định nguyên nhân khiếu kiện, Công an tỉnh đã tham mưu Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đối thoại với người dân, thống nhất tạm dừng việc triển khai dự án Cảng container Long Sơn; đối với dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 2 sẽ triển khai xây dựng đê chắn sóng, nạo hút khu neo đậu tàu thuyền mới, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân neo đậu tàu thuyền, có chính sách hỗ trợ cho các tàu thuyền khi di chuyển ra nơi neo đậu mới. Đến tháng 12/2019, 100% chủ tàu thuyền đã thống nhất di chuyển ra nơi neo đậu mới để triển khai xây dựng bến cảng phục vụ dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 2, ổn định tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn.
4. Bảo đảm an ninh, trật tự phục vụ cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc giải phóng mặt bằng Dự án quảng trường biển Sầm Sơn
Dự án Quảng trường biển, trục cảnh quan Lễ hội Sầm Sơn là dự án lớn, quan trọng và có ý nghĩa nhiều mặt với thành phố Sầm Sơn và sự phát triển của tỉnh Thanh Hóa. Dự án ảnh hưởng đến 05 phường của thành phố Sầm Sơn với diện tích thu hồi giải phóng mặt bằng trên 400 ha, liên quan đến 7.263 hộ. Các cơ quan chức năng đã tổ chức nhiều biện pháp công tác, tuyên truyền, vận động, đối thoại, vận dụng mọi chính sách tốt nhất để bảo đảm quyền lợi cho người dân, nhưng một bộ phận người dân vẫn chưa đồng thuận với việc triển khai dự án. Đặc biệt, một số đối tượng cầm đầu, quá khích chống đối quyết liệt, kêu gọi các hộ dân không hợp tác, tập trung đông người, chửi bới các tổ công tác...
Trước tình hình trên, Công an tỉnh đã chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, đánh giá, dự báo âm mưu, ý đồ, hoạt động của số đối tượng có khả năng chống đối; triển khai lực lượng, biện pháp nghiệp vụ giám sát, quản lý chặt chẽ, răn đe, kiềm chế, không để các đối tượng có hoạt động phức tạp; nắm tình hình, quản lý chặt chẽ hoạt động của các luật sư, phóng viên, cơ quan báo chí vào địa bàn; nắm tình hình trên không gian mạng, phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh với các đối tượng lợi dụng mạng Internet để tăng tải bài viết, video không đúng sự thật liên quan đến việc triển khai dự án và công tác cưỡng chế; dự kiến các tình huống phức tạp có thể xảy ra… Lãnh đạo Công an tỉnh đã trực tiếp khảo sát địa bàn, tổ chức nhiều hội nghị hội ý nghiệp vụ để đánh giá toàn diện tình hình, chỉ đạo xây dựng phương án, huy động hơn 500 cán bộ, chiến sĩ bảo đảm an ninh, trật tự phục vụ thực hiện quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc.
Trong các ngày 08 và 09/4/2021, Công an tỉnh đã triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả phương án, bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn và thành công việc thực hiện các quyết định kiểm đếm bắt buộc tại địa bàn khu phố Trung Kỳ, phường Trung Sơn, góp phần lan tỏa, thúc đẩy tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng của toàn dự án.
5. Bảo đảm an ninh, trật tự triển khai thi công xây dựng Bến số 3, Cảng container Long Sơn
Được sự chấp thuận chủ trương đầu tư của Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa, trong năm 2023, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Long Sơn tiến hành khởi công xây dựng bến số 3 Cảng container Long Sơn, thuộc địa phận thôn Hà Nam, xã Hải Hà, thị xã Nghi Sơn. Đây là công trình hạ tầng biển quan trọng nhằm hình thành, phát triển khu vực cảng container chuyên dụng đầu tiên tại Cảng Nghi Sơn giúp tăng nguồn đóng góp cho ngân sách nhà nước, tạo động lực thu hút đầu tư tại Khu kinh tế Nghi Sơn nói riêng và các khu công nghiệp, cũng như cả khu vực Bắc Trung Bộ.
Ban Thường vụ Thị ủy Nghi Sơn đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đối thoại, vận động toàn bộ Nhân dân xã Hải Hà nói chung và các hộ dân xã Hải Hà có phương tiện tàu, thuyền khai thác, thu mua hải sản chấp thuận chủ trương và các thủ tục pháp lý, các chính sách pháp luật của Nhà nước trong việc triển khai bến số 3, Cảng container Long Sơn. Đến đầu tháng 10/2023, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Long Sơn đã phối hợp với chính quyền địa phương hỗ trợ, xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư cho nhân dân xã Hải Hà; hoàn thành giải phóng mặt bằng xong khu số 1 với diện tích 18ha. Việc xây dựng bến cảng không ảnh hưởng lớn đến ngư trường khai thác của 415 phương tiện, 410 hộ, 1.042 lao động bà con nhân dân làm nghề biển ở xã Hải Hà. Ngày 20/10/2023, chính quyền thị xã Nghi Sơn đã tiến hành đối thoại, giải đáp thắc mắc cho người dân và thống kê chi tiết từng loại phương tiện của người dân, có đánh giá cụ thể về ngư trường của các tàu thuyền hoạt động tại đây để tiếp tục xem xét hỗ trợ.
Tuy nhiên, khoảng 8h ngày 23/10/2023, tại khu vực chuẩn bị thi công, có 300 người dân, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em tụ tập, mang theo băng rôn, biểu ngữ hò hét, phản đối việc xây dựng Cảng contaner Long Sơn. Tiếp đó, từ 8h30’ đến 11h45’ cùng ngày, nhóm người này đi bộ kéo ra lòng đường tỉnh lộ 513, tổ chức tuần hành dọc 4km đường tỉnh lộ 513, từ thôn Hà Nam, xã Hải Hà đến phường Hải Thượng, xã Hải Yến, thị xã Nghi Sơn. Trong quá trình tuần hành, nhóm người này đã gây cản trở, ách tắc giao thông nghiêm trọng trên tuyến đường tỉnh lộ 513.
Trước tình hình đó, Công an tỉnh đã nhanh chóng thực hiện các biện pháp công tác, ổn định tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn; tham mưu cho Ủy ban nhân dân thị xã Nghi Sơn cùng cơ quan chức năng tiến hành đối thoại với người dân địa phương, đề nghị Nhân dân xã Hải Hà nghiêm chỉnh chấp hành chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Ngày 24/10/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Nghi Sơn đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Gây rối trật tự công cộng” tại bến số 3 dự án cảng container Long Sơn; tạm giữ một số đối tượng để điều tra, xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật. Ngày 28/10/2023, ra lệnh khám xét khẩn cấp chỗ ở đối với Cao Thị Lĩnh, sinh năm 1991, ở thôn Hà Đông, xã Hải Hà, thị xã Nghi Sơn; quá trình khám xét đã thu giữ một số tài liệu phục vụ điều tra về hành vi dụ dỗ, lôi kéo, kích động người dân thực hiện hành vi gây rối trật tự công cộng, gây mất an ninh, trật tự trên địa bàn.
Ngày 29/10/2023, Giám đốc Công an tỉnh đã ra Thông báo số 868/TB-PV01 về việc bảo đảm an ninh, trật tự triển khai thi công xây dựng bến số 3, Cảng container Long Sơn. Cùng ngày, Công an thị xã Nghi Sơn tiếp tục triệu tập, làm việc với một số cá nhân để làm rõ các hành vi vi phạm, đặc biệt là hành vi dụ dỗ, lôi kéo, kích động người dân thực hiện hành vi gây rối trật tự công cộng, gây mất an ninh, trật tự trên địa bàn.
Ngày 31/10/2023, Công an tỉnh đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền thị xã Nghi Sơn và xã Hải Hà, cùng các lực lượng chức năng trên địa bàn thị xã triển khai phương án đảm bảo thi công bến số 3, Cảng container Long Sơn. Công ty trách nhiệm hữu hạn Long Sơn đã huy động máy móc, tập trung nhân lực để tiến hành thi công các hạng mục dự án đúng tiến độ. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ 5h15’ phút đến 7h ngày 31/10/2023, khi các lực lương chức năng đang triển khai phương án, một số đối tượng ở xã Hải Hà, thị xã Nghi Sơn đã dùng thanh gỗ, gạch cớm, đá, cát, tấn công và hắt nước biển vào lực lượng Công an đang làm nhiệm vụ, nhằm phản đối việc thi công, gây cản trở lực lượng chức năng thực thi công vụ. Lực lượng chức năng đã tiến hành các biện pháp nghiệp vụ tạm giữ một số đối tượng để điều tra, xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật, nhanh chóng ổn định tình hình bảo đảm an toàn thi công công trình.
Nguồn sách “Biên niên sự kiện lịch sử lực lượng An ninh - Công an tỉnh Thanh Hóa (1946 - 2021)”