Thực hiện thỏa thuận Postdam đưa quân đội Đồng minh vào Đông Dương để giải giáp quân đội Nhật, ở miền Bắc Việt Nam, 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch gồm 4 quân đoàn do tướng Lư Hán chỉ huy kéo quân vào miền Bắc nước ta với danh nghĩa đồng minh vào giải giáp quân Nhật. Ở Thanh Hóa, một trung đoàn. quân Tưởng câu kết với bọn phản động “Việt quốc”, “Việt cách” âm mưu lật đổ chính quyền, thiết lập chính quyền tay sai, biến Việt Nam thành nước chư hầu của Trung Hóa dân quốc. Chúng đã tung nhiều tiền “quan kinh” mất giá, vơ vét của cải, bắt cóc cán bộ, tống tiền, cung cấp vũ khí cho bọn phản động lập căn cứ chống lại chính quyền ta. Bọn phản động đã dựa vào quân Tưởng lập ra “Đệ lạc chiến khu” ở ấp Di linh (Nông Cống, nay là Hợp lý, huyện Triệu Sơn) để tập hợp lực lượng chống phá cách mạng. Ở thị xã Thanh Hóa, bọn Tưởng đã gây ra nhiều vụ khiêu khích, phá hoại cuộc bầu cử Quốc hội; bọn “Quốc dân Đảng” lập ra “Tỉnh bộ” công khai treo cờ, đánh chiếm trụ sở Nông Giang, khách sạn “Tứ dân”, chúng lập ra các ban tuyên truyền, phát hành báo chí đả kích cách mạng...
.png)
Trước tình hình ấy, lực lượng Công an Thanh Hóa đã cử cán bộ nắm tình hình, xây dựng cơ sở trong hàng ngũ quân Tưởng. Lợi dụng mâu thuẫn trong nội bộ của chúng để giải quyết những vụ việc phức tạp. Lực lượng Công an Thanh Hóa phối hợp với dân quân tự vệ bám sát 2 khách sạn tứ Dân và Bồng Lai - nơi liên lạc của bọn Quốc dân đảng từ Hà Nội về Thanh Hóa. Lợi dụng thời cơ mua hoặc đổi vũ khí của quân Tưởng để trang bị cho các lực lượng vũ trang của ta.
Ngày 14/9/1945, lực lượng Công an đã phối hơp với chính quyền 2 huyện Nông Cống và Thọ Xuân, huy động lực lượng bao vây ấp Di Linh; vận động giáo dục quần chúng Nhân dân nhận thấy rõ bộ mặt phản quốc của anh em Trần Văn Bân; buộc bọn Quốc dân đảng trong ấp Di Linh phải xin hàng, bắt 68 tên, thu 57 khẩu súng trường, 02 súng trung liên, 20 súng tiểu liên, 01 súng ngắn, 40 quả lựu đạn và hàng ngàn viên đạn các loại cùng các phương tiện hoạt động của chúng.
Đầu tháng 4/1946, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Hoàng Đạo, lực lượng Công an đã tổ chức mật phục tiêu diệt Hoàng Bách, tên phản động hoạt động tích cực, nguy hiểm trong tổ chức Quốc dân đảng ở thị xã Thanh Hóa.
Trung tuần tháng 5/1946, thực hiện Hiệp ước Hoa - Pháp toàn bộ quân Tưởng đã phải rút khỏi Thanh Hóa, bọn Quốc dân Đảng giả danh quân Tưởng chạy trốn, nắm được ý đồ của địch, Ty Công an Thanh Hóa đã chỉ đạo chặn đón ở ga Phủ Lý, bắt sống Đặng Trần Hồ, Lê Hữu Nhơn, Đỗ Văn là những tên cầm đầu nguy hiểm.
Tiếp đó bọn tàn dư Quốc dân đảng lại tập hợp lực lượng làm tay sai cho thực dân Pháp. Chúng ngang nhiên bắn vào trụ sở Ủy ban hành chính, chiếm 11 điểm trong thị xã Thanh Hóa lập ra các khu bộ và mở rộng hoạt động ở nhiều huyện. Lực lượng Công an Thanh Hóa đã phối hợp với các lực lượng tổ chức truy quét bọn phản động, bắt sống những tên cầm đầu: Nguyễn Cường Hào, Thế Hùng, Nguyễn Đức Quỳnh; đồng thời giải thích rõ chính sách của Đảng và Chính phủ đối với tôn giáo, nhanh chóng phối hợp với các ngành, chính quyền ổn định tình hình trật tự trị an trên địa bàn tỉnh.
Cuộc đấu tranh trấn áp tổ chức phản động Quốc dân đảng diễn ra quyết liệt, mặc dù lực lượng Công an Thanh Hóa mới thành lập nhưng đã mưu trí, kiên quyết chiến đấu, đập tan âm mưu, hoạt động của chúng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ quần chúng Nhân dân.
Nguồn sách “Lịch sử biên niên Công an nhân dân Thanh Hóa (1945 - 7/1954)”
