Sự kiện số 23: Phá vụ án tổ chức người trốn đi nước ngoài tại xã Quảng Tường, thị xã Sầm Sơn

Từ năm 1981 đến năm 1983, hoạt động trốn đi nước ngoài trên cả hai tuyến biên giới và ven biển tỉnh Thanh Hóa xảy ra ngày càng nhiều. Lực lượng Công an đã phát hiện 30 vụ với 224 đối tượng (trong đó có 07 vụ, 27 người ở các tỉnh ngoài) và một số đường dây tổ chức trốn đi nước ngoài ở các vùng biển Sầm Sơn, Quảng Xương, Tĩnh Gia, Hoằng Hóa, Hậu Lộc và thị xã Thanh Hóa. Phần lớn những người trốn đi nước ngoài là người ở các huyện: Quan Hóa, Thọ Xuân, Thường Xuân. Nguyên nhân để xảy ra tình trạng vượt biên trốn đi nước ngoài xảy ra nhiều trong thời gian qua là do công tác quản lý biên phòng còn nhiều sơ hở, mất cảnh giác, chậm đối phó.

Để đấu tranh hiệu quả với các đối tượng này, Công an tỉnh đã triển khai thực hiện theo Chỉ thị số 106/CT-BBT ngày 24/4/1981 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc “Ngăn chặn người trốn đi nước ngoài” và Chỉ thị số 70/CT-TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa. Tổ chức phối hợp cùng các ngành, các cấp xây dựng kế hoạch giáo dục quần chúng, cán bộ, đảng viên; phối hợp với các ngành xây dựng quy định về quản lý nội bộ theo tinh thần Nghị quyết số 31/NQ-BCT của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 14/NQ-TU của Thường vụ Tỉnh ủy. Nắm chắc tình hình, phát hiện kịp thời các loại đối tượng, những vụ việc có hiện tượng chuẩn bị trốn đi nước ngoài, (đặc biệt chú trọng đến số người Hoa, số bất mãn hư hỏng) để chủ động phòng ngừa. Phối hợp với Bộ đội biên phòng, Hải quan, giao thông vận tải phát động quần chúng nâng cao cảnh giác cách mạng, kịp thời đấu tranh chống mọi luận điệu chiến tranh tâm lý của địch, các hoạt động kích động, lôi kéo và tổ chức người trốn đi nước ngoài; quản lý chặt chẽ tuyến biển, tuyến biên giới, cửa khẩu, các loại phương tiện vận chuyển; xây dựng kế hoạch tập trung phòng ngừa ở các địa bàn trọng điểm: thị xã Thanh Hóa, vùng biển, vùng biên giới Việt - Lào, đường 217... Chủ động phòng ngừa, phát hiện ngăn chặn, truy bắt, trấn áp kịp thời số cầm đầu, kích động, tổ chức dẫn đường, mua sắm phương tiện tổ chức trốn đi nước ngoài. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, từ năm 1981 đến năm 1983, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ngăn chặn được 28 vụ, 195 tên; để lọt 02 vụ, 29 tên trốn đi; ngăn chặn một số tên trốn đi các địa phương và tìm cách trốn đi nước ngoài bằng đường bộ theo đường biên giới Thanh Hóa - Hủa Phăn. Đặc biệt, Công an Thanh Hóa đã lập án đấu tranh phá vụ tổ chức người trốn đi nước ngoài tại xã Quảng Tường, thị xã Sầm Sơn.

Theo tố giác của quần chúng, tại xã Quảng Tường (thị xã Sầm Sơn) xuất hiện một số người lạ mặt từ dịa phương khác đến, nghi tổ chức trốn đi nước ngoài. Sau khi nghe báo cáo của Công an thị xã Sầm Sơn, Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo thành lập Ban Chuyên án giao phòng PA16, PA24, Công an thị xã Sầm Sơn và đồn Biên phòng 78 xây dựng kế hoạch đấu tranh ngăn chặn. Ngày 07/6/1983, Công an tỉnh đã điều động lực lượng trinh sát xuống địa bàn các xã Quảng Tường, Quảng Tiến, Quảng Cư (thị xã Sầm Sơn) tiến hành các biện pháp công tác, phát động quần chúng, thu thập tài liệu, chứng cứ.

Ngày 09/6/1983, Ban Chuyên án đã quyết định bắt 10 đối tượng cầm đầu vụ án (trong đó có 6 đối tượng hình sự) để xét hỏi gồm: Nguyễn Văn Ngọc, trú tại số 9 Hoàng Hoa Thám, thị xã Thanh Hóa; Lương Chí Trung, trú tại phường Nam Ngạn (thị xã Thanh Hóa); Cao Văn Dương, Nguyễn Hữu Thể, Cao Văn Nhâm, Văn Đình Trường, Lê Văn Sơn, Cao Sỹ Nghị, Nguyễn Hữu Thiết đều trú tại xã Quảng Tường (thị xã Sầm Sơn) và Vũ Quang Trung, trú tại xã Quảng Tiến (thị xã Sầm Sơn).

Qua đấu tranh các đối tượng khai nhận: Năm 1981, sau khi tên Nguyễn Văn Báu và đồng bọn trốn thoát đi Hồng Kông, hắn đã viết thư về quê ca ngợi cuộc sống “giầu sang” nơi đất khách. Những lá thư đó đã kích động một số thanh niên, nhất là số đối tượng hình sự, chúng đã tụ tập, bàn bạc tìm cách trốn đi nước ngoài với mục đích có được cuộc sống xa hoa, hưởng lạc. Từ đó đã hình thành nhiều nhóm gồm: (1) Nhóm do Nguyễn Hữu Thể và Cao Văn Dương cầm đầu đã lôi kéo được Văn Đình Trường, Cao Văn Nhâm, Nguyễn Hữu Công (người địa phương), chúng đã chuẩn bị xong phương tiện, lương thực, súng đạn đang chờ thời cơ để trốn. (2) Nhóm do Cao Sĩ Trọng cầm đầu đã lôi kéo được các tên Công và Triệu làm bảo vệ ở nhà nghỉ Tổng Công đoàn và có ý định lôi kéo anh Đoàn lái tầu 33 cùng đi. (3) Nhóm do Nguyễn Văn Ngọc cầm đầu đã lôi kéo được Lương Chí Trung, Nguyễn Văn Quang (thị xã Thanh Hoá), tên Phú người Hà Nam Ninh và em trai Nguyễn Văn Sơn đang là bộ đội tại ngũ cùng đi. (4) Nhóm Cao Sỹ Nghị, Lê Văn Sơn, Vũ Quang Trung, Nguyễn Hữu Thiết, Lê Như Bình, Cao Văn Muốn đã móc nối với số đối tượng ở các tỉnh phía Nam, chúng đang ráo riết chuẩn bị phương tiện để trốn.

Lúc đầu số đối tượng cầm đầu các nhóm có sự móc nối, quan hệ chặt chẽ với nhau, nhưng về sau lại tách ra từng nhóm, giữ bí mật với nhau về thời gian, địa điểm tổ chức trốn. Thông qua lời khai của các đối tượng, Ban Chuyên án bắt Hà Văn Châu, làm nghề buôn bán tại xã Quảng Tường, là nơi tụ tập của các đối tượng bàn tính kế hoạch trốn, Châu còn có nhiệm vụ dẫn dắt, đưa đón đồng bọn đến địa điểm liên lạc mới.

Đây là vụ án phức tạp với sự tham gia của nhiều nhóm, nhiều đối tượng, nhưng với tinh thần quyết tâm, Ban Chuyên án đã kịp thời phá án nhanh chóng, bắt 11 đối tượng, triệt phá đường dây lôi kéo, tổ chức đưa người trốn đi nước ngoài lớn nhất ở địa bàn thị xã Sầm Sơn từ trước đến nay. Đến cuối năm 1984, tỉnh Thanh Hóa đã cơ bản ngăn chặn được người trong tỉnh trốn đi nước ngoài.

Nguồn sách “Lịch sử biên niên Công an nhân dân Thanh Hóa (5/1975 - 6/1996)”